ŞİLİ EKONOMİSİ HAKKINDA NOT, 15.06.2012

Yüzölçümü: 756.096 km²

 

 

Karakıtasının uzunluğu : 4200 km

Yönetsel Organizasyon : 15 Bölge, 53 Eyalet ve 346 Belediye

Yönetim                        : Başkanlık Sistemi, Devlet Başkanı hem Cumhurbaşkanlığı hem de Başbakanlık görevini yürütmektedir.

 

Nüfus                     : 17 milyon

Nüfus yoğunluğu  : 20.4 / km²

Resmi Dil              : İspanyolca

Para Birimi            : Peso

Okur-Yazar Oranı  : % 97

Yaşam Süresi         : 79 sene

 

2010 GDP                                               : 203.925 milyar ABD $

Kişi başı milli gelir                                :14.982 $

İşsizlik                                                    : % 8.1

Büyüme(2011)                                        : % 6.2

İhracat (2011)                                          : 80.586 milyar $

İthalat (2011)                                           : 69.970 milyar $

 

Yıllık büyüme hızları: (2004-2012)

 

2004 : 6.0                   2005:  5.6                   2006: 4.6

 

2007 : 4.6                   2008 : 3.7                   2009 : -1.7

 

2010 : 5.2                   2011 : 6.2                   2012 : 4.5 (tahmini)

 

IMF’nin tahminine göre Şili’nin gayrisafi milli hasılası 2011 yılında 222.788 milyar $’a erişecek ve 2010 ‘a göre % 6’lık bir büyüme gerçekleşecektir. Aynı bağlamda kişi başına düşen milli gelirin  ise 2015 yılında 16.192 $ olması beklenmektedir.

 

Dünya Bankası ise Şili’nin  2012’de  %5.0 oranında büyümesini öngörmektedir.

 

Mali Disiplin:

 

Şili ekonomi politikasının temel ilkelerinden biri de mali disiplindir. Şili bütçesi genel olarak dengede kalmakta veya fazla vermektedir. Son yıllarda bu konuda tek istisna 2005 yılı olmuş ve o sene bütçe % 4.4 oranında açık vermiştir.

 

Düşük Vergiler:

 

Şili, Latin Amerika’daki en düşük vergi oranlarını uygulayan ülkelerden birisidir. Price Water  House’un sıralamasına göre Şili, şirket karlarından aldığı %21’lik vergi ile diğer Latin Amerika ülkelerinde uygulanan %20-%50 ‘lik oranların çok altında vergi oranları uygulamaktadır.

 

Enflasyonun kontrolü:

 

Şili Merkez Bankasının açıklanan hedefi yıllık enflasyonda  % 2 ile % 4 arası oranı yakalamaktır. 2000-2006 yılları arasında bu hedef yakalanmış, 2007 ve 2008 yıllarında %7.8 ve % 7.1’lik enflasyon oranları ile hedef yakalanamamış, 2009 (-1,4),  2010 (3.0) ve 2011 (3.0) ’lük artışlar enflasyonu hedef aralığa çekmiştir.

 

Dış borç yükü:

 

Şili’nin dış borç yükü yıllar içinde düşük ve istikrarlı bir görünüm arzetmiştir. 2001’de 37.5 milyar dolar olan dış borç, 2011’de 87.8 milyar dolara yükselmiş ancak aynı dönem için Merkez Bankası rezervleri de 15.1 milyar dolardan 27.8 milyar dolara çıkmıştır.

 

Ulusal Rating:

 

Ocak-Şubat 2011 ayları Economic Intelligence Unit  rating sıralamasında Şili (20 A istikrarlı) sıralaması ile İsrail, Çin, Brezilya gibi ülkelerin  üstünde yer almış ve ratingi gelişmiş ekonomilerin ratingini yakalamıştır.

 

Şilinin Ulusal Rayting notları:

 

Fitch       : A+

S&P        : A+

Moody’s : Aa3

 

olarak verilmektedir.

 

Rekabet Düzeyi:

 

Şili Latin Amerika’nın en rekabetçi ülkesi olarak ortaya çıkmaktadır. 2011 yılı için Institute for Management Development’ın (IMD) hazırladığı listede Şili 25. sırayı almıştır. ( Aynı listede Japonya 26’ıncı, Fransa 29’uncu, İtalya 42’inci sırada gözükmektedir.)

 

Heritage Foundation’un yayınladığı Ekonomik Özgürlük  Endeksinde Şili 7. sırada yer almaktadır.

 

Roma’da mukim Fraser  Enstitüsü ise Ekonomik Özgürlük Ratingi‘nde Şili’ye 5’inci sırada yer vermektedir.

 

Şeffaf bir ekonomi:

 

Latin Amerika Ülkeleri içinde Şili yolsuzluğun en alt düzeyde olduğu ülkedir.

 

Transparency’s International’ın 2010 yılı için yayınladığı Corruption Perception Index’de Şili 7.2 not ortalaması ile 25’inci sırada yer almaktadır. (Aynı indekste İspanya 6.1 not ile 30’uncu, Brezilya 3.7 not ile 69’uncu sıradadır.)

 

Dış Ticaret:

 

Şili’nin dış ticarette ana gelir kaynağı bakırdır. Dünya bakır fiyatlarının artışına bağlı olarak Şili ihracatı da yıllar içinde artan bir seyir göstermiş ve 2000’li yılarda 19.2 milyar dolar olan ihracat 2011 yılında 80 milyar dolara yükselmiştir.

 

Aynı artış eğilimi ithalatta da izlenmiştir (2009 yılı hariç) ve 2000 yılında 17.1 milyar dolar olan ithlat 2011 yılında yaklaşık 70 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

 

Şili, ekonomisi açık, dış ticaret rejimi liberal bir ülkedir. İkili dış ticaret anlaşması olmayan ülkelere karşı Şili % 6’lık bir ithalat vergisi uygulamaktadır.

 

Serbest Ticaret anlaşmaları:

 

Panama, Çin, ABD, Japonya, Kanada, Meksika, Küba, Güney Kore, EFTA (Norveç, İsviçre, İzlanda ve Liechtenstein), Avustralya, Kolombiya, Peru ve Türkiye ile STA’ları yürürlüktedir.

 

Ortaklık anlaşmaları:

 

Bolivya, Ekvator, MERCOSUR, Orta Amerika Ülkeleri ve Venezuela

 

Kısmi Scope Anlaşmaları:

 

Katar ve Hindistan

 

Müzakeresi süren  Anlaşmalar:

 

Tayland

 

Müzakeresi Bitmiş ve Onay Süresinde Olan Anlaşmalar:

 

Malezya, Nikaragua, Vietnam

 

Şili ile AB arasındaki Ortaklık Anlaşması:

 

Şili ile AB arasında Ortaklık Anlaşması Kasım 2002’de  imzalanmıştır. Anlaşma bazı tür balıklar  ve tarım ürünleri dışında tüm tarifelerin ve tarife dışı engellerin ortadan kaldırılmasını  amaçlamaktadır. Altı kategoride tespit edilen malların on yıl içinde serbest ticarete konu olması öngörülmektedir.

 

ABD ile Şili arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması:

 

2003 yılında imzalanmıştır. Anlaşma çerçevesinde Şili üretimi mamülerinin % 97.1’i  ABD pazarına serbestçe girme hakkı elde etmiştir. 1 Ocak 2015’de tüm ticaret “ tariff -free” olacaktır.

 

Dış  Yatırımlar:

 

Doğrudan dış yatırımlar Şili ekonomisinin bugünkü düzeyine gelmesinde önemli bir rol oynamıştır. Dış yatırımlardaki artan eğilim Şili ekonomisinin rekabet gücünü sadece yeni kaynaklar ve yeni pazarlar açısından değil, teknolojik gelişim ve özel know-how elde etme yönünden de artırmıştır. UNCTAD’ın Dünya Yatırım Raporuna göre Şili’deki dış yatırım stoğu 2009 yılında 121.6 milyar dolara erişmiş ve bu ülke Latin Amerika’da Brezilya’dan sonra ikinci sırayı almıştır.

 

2010 yılında ülkeye gelen dış yatırım 18.2 milyar dolar olmuş ve 2009’a oranla %43.3’lük artışa tekabül etmiştir.

 

 

 

 

 

 

2010 yılı itibariyle dış yatırımın sektörlere göre dağılımı aşağıdadır.

 

Madencilik            : % 38.8

Ulaşım ve iletişim : % 17.7

Hizmetler              : % 32.4

Sanayi üretimi       : % 6

Elektrik, Gaz, Su   : % 4.6

Diğer                      : % 0,5

 

Gelen dış yatırımda   Kanada başı çekmekte, bu ülkeyi Meksika, ABD ve Japonya takip etmektedir.

 

2010 yılı içinde en çok dış yatırım çeken bölge Kuzey’de madenler açısından zengin Atacama bölgesi olmuştur.

Atatürk

Ahmet İhsan Kızıltan Büyükelçi
Pazartesi - Cuma

09:00 - 17:00

Konsolosluk çalışma saatleri, 10:00 - 13:00 ve 14:00 - 16:00 saatleri arasındadır.
1.01.2024 Yeni Yıl
29.03.2024 Kutsal Cuma
30.03.2024 Kutsal Cumartesi
1.05.2024 İşçi Bayramı
21.05.2024 Deniz Kuvvetleri Günü
20.06.2024 Yerli Halklar Ulusal Günü
29.06.2024 Aziz Peter ve Aziz Paul Günü
16.07.2024 Bakire Meryem Yortusu
15.08.2024 Meryem'in Göğe Yükselişi Bayramı
18.09.2024 Şili Ulusal Bağımsızlık Bayramı
19.09.2024 Şili Ordu Zaferleri Günü
12.10.2024 Kolomb Günü
31.10.2024 Reform Günü
1.11.2024 Azizler Yortusu
8.12.2024 Lekesiz Doğum Bayramı
25.12.2024 Noel Günü